Het aantal gemeenten dat ambtelijk fuseert stijgt. Gemeenten fuseren de ambtelijke organisatie om de uitvoeringskracht te vergroten. Door de decentralisaties zijn gemeente verantwoordelijk geworden voor een breder pakket aan taken. Hierdoor komen gemeentelijke budgetten onder druk te staan en dreigen gemeenten het zicht op de uitvoering van taken te verliezen. Gemeenten zien het ambtelijk fuseren als een oplossing voor dit probleem.
Uit een inventarisatie door Binnenlands Bestuur blijkt dat Nederland eind dit jaar 16 fusieorganisaties van in totaal 36 gemeenten telt. Daarnaast hebben 16 gemeenten besloten om per 2016 of 2017 ambtelijk te fuseren. Nog eens 13 gemeenten overwegen om op de langere termijn de ambtelijke organisatie te fuseren. Argumenten die gemeenten aandragen om te fuseren zijn: verbetering van dienstverlening, kostenreductie en afname van de kwetsbaarheid. Ook de decentralisaties in het sociaal domein worden aangegrepen om de mogelijkheden van (verregaande) samenwerking te verkennen.
Hoewel steeds meer gemeenten een ambtelijke fusie overwegen, zijn er ook tegenstanders. Hans Engels, hoogleraar staatsrecht en decentraal bestuur aan de Rijksuniversiteit Groningen, en Friso de Zeeuw, praktijkhoogleraar gebiedsontwikkeling aan de TU Delft, zien in ambtelijke fusies vooral het gevaar dat de ambtelijke organisatie meer macht krijgt. Welk beleidsonderwerp prioriteit krijgt wordt steeds vaker door de ambtelijke organisatie bepaald en steeds minder door het college. Gemeentelijke herindeling verdient volgens hen daarom de voorkeur boven de ambtelijke fusie. Bij gemeentelijke herindeling is er sprake van schaalvergroting maar behoudt het gemeentebestuur de zeggenschap over de prioritering van beleidsvraagstukken.
Sira Consulting ondersteunt gemeenten bij bestuurlijke en ambtelijke samenvoegingen. Bijvoorbeeld door het harmoniseren, dereguleren en optimaliseren van verordeningen en uitvoeringsprocessen. Daarnaast ondersteunt Sira Consulting gemeenten bij de discussie over welke werkzaamheden tot de kerntaken behoren en welke taken wel, niet of anders moeten worden uitgevoerd. Voor meer informatie bezoek de website van Sira Consulting.
Bron: BinnenlandsBestuur, 23 oktober 2015.
