De Rijksoverheid stelt subsidie beschikbaar voor het ondersteunen van maatschappelijke initiatieven en ontwikkelingen. In 2015 ging het om ongeveer € 4,5 miljard. Subsidies vormen daarmee een belangrijk sturingsinstrument bij het realiseren van beleidsdoelen. Meerdere politieke partijen zijn echter kritisch en vinden dat de subsidie-uitgaven structureel omlaag moeten. Om te bepalen of de Rijksoverheid de juiste afwegingen maakt bij de keuze voor het instrument subsidie, is een interdepartementaal beleidsonderzoek (IBO) uitgevoerd.
Op 22 juni 2017 is het eindrapport van het IBO naar de Tweede Kamer gestuurd. Het IBO-rapport maakt inzichtelijk hoe binnen het Rijk de afwegingen worden gemaakt om het subsidie-instrument in te zetten en hoe subsidieverstrekking door mede-overheden hierin wordt betrokken. Tevens geeft het rapport inzicht in de manier waarop rijkssubsidies worden geëvalueerd en wat met de uitkomsten wordt gedaan. Naast de onderzoeksresultaten bevat het rapport concrete aanbevelingen, bijvoorbeeld over het totaaloverzicht van rijkssubsidies en een meer gerichte inzet van subsidie-evaluaties. Het doorvoeren van de aanbevelingen bevordert de kwaliteit van subsidie-evaluaties en versterkt daarmee de besluitvorming over subsidies.
Sira Consulting voerde het deel van het IBO uit dat is gericht op de subsidie-evaluaties. De onderzoeksbevindingen over de subsidie-evaluaties maken een belangrijk onderdeel uit van het totale IBO-rapport. De belangrijkste bevindingen zijn:
- Rijkssubsidies worden de afgelopen jaren steeds vaker geëvalueerd, maar voor ongeveer 30% vindt geen evaluatie plaats.
- De belangrijkste reden om niet te evalueren, is het incidentele karakter van subsidies.
- De uitgevoerde evaluaties geven niet altijd een oordeel over effectiviteit (ongeveer 50%) en efficiency (25%) van verstrekte subsidies, ondanks de eisen uit de Regeling Periodiek Evaluatieonderzoek.
- Meer dan 80% van de evaluatierapporten wordt gepubliceerd op een overheidswebsite.
De resultaten van het IBO onderstrepen het belang van een consequente en zorgvuldige uitvoering van beleidsevaluaties. Het onderzoek past in een trend waarin de Rijksoverheid steeds nadrukkelijker verantwoording aflegt over de inzet van publieke middelen en meer inzicht vraagt in de doeltreffendheid en doelmatigheid van beleid. Bent u benieuwd wat wij voor uw organisatie kunnen betekenen? Wij bespreken graag de mogelijkheden.
