Onder het mom nieuwe ronde nieuwe kansen, organiseerde Nieuwspoort vlak vóór het eind van het reces een masterclass Europese samenwerking. Hierin verkende hoogleraar Europees Recht Jaap de Zwaan hoe Tweede Kamerleden Brusselse regels effectief kunnen vormgeven. Hij stelt dat Europese regelgeving de Tweede Kamer nog wel eens overvalt. En andersom.
De eerste les voor Tweede Kamerleden die de weg naar Brussel willen afwandelen lijkt simpel: zoek de samenwerking op. Nodig Europarlementariërs uit op de thee of bel met de Nederlandse vertegenwoordiging in Brussel. “Als attaché hing ik vroeger dagelijks aan de lijn met Europarlementariërs, dus dat is heel normaal”, drukt Jaap de Zwaan Tweede Kamerleden op het hart. Tijdens een tête à tête kunnen Tweede Kamerleden zich uitgebreid laten informeren over de technische details van het dossier, het politieke speelveld en kunnen zij polsen wat de mogelijkheden zijn om dingen gedaan te krijgen. “Wie het slim speelt kan vervolgens samen optrekken met de Europarlementariërs en betrekt hierbij bovendien zijn netwerk in de commissie Europese zaken, EU-adviseurs, de griffie en dossierhouders in de Eerste Kamer”.
Als deze opties too little too late zijn, kunnen Tweede Kamerleden aan de noodrem trekken. Ieder nationaal parlement heeft twee stemmen waarmee het Europese wetsvoorstellen kan stoppen (subsidiariteitstoets of ook wel gele kaart). Als een derde van alle 27 nationale parlementen de gele kaart trekt, dan moet de Commissie het opnieuw overwegen. De marge is nog kleiner voor zaken gerelateerd aan justitie en binnenlandse zaken, namelijk een vierde.
Om een dergelijk scenario te voorkomen moeten Tweede Kamerleden er vroeg bij zijn. Hierbij noemt De Zwaan informatievoorziening de sleutel tot succes. Tips voor de Tweede Kamer betreffen het zichtbaarder maken van “het Europese” en het synchroon laten lopen van de Haagse agenda met die van Brussel. Ook veel overleg tussen de vaste commissies over Europese aangelegenheden biedt uitkomst.
Uiteindelijk blijft de invloed van de Tweede Kamer in Brussel echter beperkt, zegt De Zwaan. We hebben immers niet voor niets een Europees Parlement gecreëerd.
De scheiding tussen de twee bestuurslagen hoeft hervormingsgezinde Tweede Kamerleden overigens niet te weerhouden om knelpunten in Europese regelgeving aan te kaarten. Soms blijkt de oplossing voor ‘Europese problemen’ namelijk dichterbij dan gedacht, zegt Europarlementariër Cora Nieuwhuizen (VVD) tijdens de paneldiscussie. In deze gevallen worden Europese richtlijnen door nationale overheden zwaarder aangezet, ook wel goldplating genoemd. Hierin onderscheid maken blijkt in de praktijk lastig.
Sira Consulting is gespecialiseerd in het geven van inzicht in de maatschappelijke effecten van een groot aantal wetten en regels. Onze kracht is dat wij de maatschappelijke effecten zowel kwantitatief (in euro’s) als kwalitatief beschrijven. Methodieken als het Standaard Kosten Model en de KAR geven op transparante wijze inzicht in belemmerende regeldruk en brengen in kaart welke knelpunten zijn oorsprong vinden in Europese wet- en regelgeving en welke daar bovenop zijn gelegd door het Rijk of decentrale overheden. Dit maakt de weg naar Brussel een stukje makkelijker.
